LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NGÀNH IN: TỪ KHỞI NGUYÊN ĐẾN HIỆN ĐẠI

Ngành in ấn đã trải qua một hành trình dài đầy biến đổi, từ những phương pháp thủ công sơ khai đến công nghệ hiện đại ngày nay. Hãy cùng khám phá sự phát triển của ngành in qua các giai đoạn lịch sử quan trọng.

Khởi nguồn của in ấn: In khắc gỗ và chữ rời

• In khắc gỗ (Thế kỷ 9): Vào khoảng thế kỷ thứ 9, người Trung Quốc đã phát minh ra kỹ thuật in khắc gỗ, cho phép sao chép tài liệu nhanh hơn so với việc chép tay. Phương pháp này sử dụng các bản gỗ được khắc chữ hoặc hình ảnh, sau đó in lên giấy.
• Chữ rời bằng đất sét nung (Thế kỷ 11): Đến thế kỷ 11, Bi Sheng (Tất Thăng) đã sáng tạo ra công nghệ in chữ rời bằng đất sét nung, giúp tăng tốc độ in và linh hoạt hơn trong việc sắp xếp nội dung.

Cách mạng in ấn tại châu Âu: Phát minh của Johannes Gutenberg

Vào những năm 1430, Johannes Gutenberg, một thợ kim hoàn người Đức, đã phát minh ra máy in sử dụng chữ rời bằng kim loại và mực in dầu. Phương pháp in hiện đại của ông ra đời tạo nên sự nhảy vọt về phát triển thông tin ở châu Âu, góp phần làm cho khu vực này phát triển nhanh hơn về khoa học kỹ thuật. ​

Sự lan tỏa của công nghệ in ấn: Từ châu Âu ra thế giới

Sau phát minh của Gutenberg, công nghệ in ấn nhanh chóng lan rộng khắp châu Âu và thế giới:​

• Venice (1469): Nhà in được dựng lên ở Venice năm 1469 và tới năm 1500 thành phố này đã có tới 417 thợ in. ​
• Paris (1470): Johann Heynlin lập nhà in ở Paris, góp phần thúc đẩy văn hóa và giáo dục tại Pháp. ​
• Anh quốc (1476): William Caxton thành lập nhà in đầu tiên tại Anh, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong việc phổ biến tri thức.
• Mexico (1539): Một người Ý tên là Juan Pablos đã lắp đặt một nhà in được nhập về ở thành phố Mexico, Mexico. ​
• Bắc Mỹ (1628): Stephen Day xây dựng nhà in đầu tiên của Bắc Mỹ ở vịnh Massachusetts năm 1628 và là người góp phần lập nên nhà xuất bản Cambridge. ​

• Đức (1796), Alois Senefelder, một nhà viết kịch người Đức, đã phát minh ra phương pháp in thạch bản (lithography). Kỹ thuật này dựa trên nguyên lý dầu và nước không hòa tan vào nhau, sử dụng đá vôi làm bề mặt in. Phát minh của Senefelder đã mở ra một kỷ nguyên mới cho ngành in ấn, trở thành nền tảng cho công nghệ in offset hiện đại. ​

Bản in trên đá của Alois Sènelder

• Phương pháp in offset, được phát minh vào năm 1904 bởi Ira Washington Rubel (Mỹ) và Caspar Hermann  (Đức nhập cư) thông qua việc bổ sung ống cao su và hệ thống cấp giấy dạng máng trượt, đã mở ra kỷ nguyên in offset – nền tảng cho công nghệ in hiện đại. Nhờ cải tiến này, chất lượng in được nâng cao đáng kể, và in offset nay chiếm khoảng 80% sản lượng in toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực in bao bì.

 

 

Ngành in ấn tại Việt Nam: Từ truyền thống đến hiện đại

Tại Việt Nam, ngành in ấn cũng có lịch sử phát triển đáng chú ý:​

• Thời kỳ đầu: In khắc gỗ

  • Thời Lý (1010-1225): Nhà sư Tín Học tại kinh thành Thăng Long đã sử dụng kỹ thuật khắc gỗ để in kinh Phật cho các chùa chiền.

Bản in khắc gỗ

• • Thời Hậu Lê (thế kỷ 15): Lương Nhữ Hộc, sau hai lần đi sứ Trung Quốc, đã học hỏi và truyền bá kỹ thuật in khắc gỗ tại làng Liễu Chàng, Hải Dương, góp phần phát triển nghề in tranh dân gian Đông Hồ.

Bản khắc gỗ ​Tranh dân gian Đông Hồ

• Cuối thế kỷ 19: Sự xuất hiện của in typo

  • Năm 1865: Nhà in do người Pháp thành lập tại Sài Gòn để in báo.​

  • Năm 1875: Nhà in Ideo được mở tại Hà Nội.

Bản in của Tạp chí Nam Phong​

• • Năm 1926: Nhà in Đắc Lập thành lập tại Huế.​

• Thời kỳ kháng chiến chống Pháp

  • Năm 1946: Nhà in Tiến Bộ thành lập ở miền Bắc.​

  • Năm 1947: Nhà in Trần Phú thành lập ở miền Nam, phục vụ công tác tuyên truyền cách mạng.​

• Giai đoạn hiện đại

  • Năm 1952: Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh thành lập Nhà in Quốc gia vào ngày 10-10, ngày này trở thành ngày truyền thống của ngành in Việt Nam.​

  • Sau năm 1954: Miền Bắc phát triển nhà máy in Tiến Bộ với sự hỗ trợ của Cộng hòa Dân chủ Đức, áp dụng kỹ thuật in typo và offset. Miền Nam tiếp tục sử dụng in typo trong nhà in Trần Phú để phục vụ cách mạng.​

  • Sau năm 1975: Ngành in phát triển mạnh mẽ, chuyển đổi từ sắp chữ chì sang công nghệ vi tính, từ in typo sang in offset, đáp ứng nhu cầu in ấn đa dạng như báo chí, tạp chí và sách giáo khoa.

  • Sau năm 1975: Ngành in ấn Việt Nam tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội trong việc truyền tải thông tin và văn hóa.​

Kết luận: Tầm quan trọng của ngành in ấn trong xã hội

Từ những bước khởi đầu khiêm tốn với kỹ thuật in khắc gỗ, ngành in ấn đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển và đổi mới. Sự ra đời của công nghệ in chữ rời và máy in của Gutenberg đã mở ra kỷ nguyên mới cho việc phổ biến tri thức. Tại Việt Nam, ngành in ấn cũng đã có những đóng góp quan trọng trong việc lưu giữ và truyền tải văn hóa dân tộc. Ngày nay, dù công nghệ số phát triển mạnh mẽ, in ấn vẫn giữ vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực của đời sống.​

(Nguồn: Internet)